ZABYTKI KULTURALNE I HISTORYCZNE
Witamy Państwa w Regionie Blanenskim ...
... w regionie obdarzonym bogatą historią i cennymi zabytkami
architektonicznymi, uroczymi zamkami, romantycznymi ruinami grodów, kamiennymi
wiatrakami, pełnymi tajemnic zabytkami technicznymi, szeroką gamą obiektów
sakralnych, tradycjami rzemiosł artystycznych ...
Grody i ruiny grodów
Blansko
Ruiny grodu gotyckiego z 13 wieku (nazwanego też Blansek – zob. rys.)
leżące nad wapienny urwiskiem nad Pustým žlebem 5 km na północny wschód od
Blanska – na przeciwległym zboczu w stosunku do wejścia do Jaskiń Punkevních.
Gród zanikł w niespokojnych czasach pohusyckich prawdopodobnie w połowie w
połowie 15 wieku.
Nový hrad (Nowy Gród)
Ruiny rozległego grodu gotyckiego leżące 4 km na południe od Blanska.
Rozległy areał tworzą małe resztki pierwotnego (tzw. Starego) grodu. W okresie
wojny trzydziestoletniej gród został spalony i zburzony. Przeszedł on wieloma
zmianami architektonicznymi, podczas których przywrócono mu pierwotny wygląd.
Obecnie odbywają się tu akcje typu „otwartych drzwi“ z prezentacją starego
uzbrojenia, historycznych zapasów szermierczych, właściwej danej epoce muzyki,
rzemiosł itp..
Holštejn
Ruiny grodu w Dolinie Holštejnskie leżące około 2,5 km od Sloupu. W
pobliżu grodu znajduje się Jaskinia Hladomorna (Głodowa), w której znaleziono
liczne kości ludzkie, wiele przedmiotów, resztek odzieży oraz broń
średniowieczną.
Čertův hrádek
Ruiny grodu gotyckiego z niewyjaśnioną historią leżące w katastrze
Olomučan około 3 km na południe od centrum Blanska. Tajemniczy grodek osnuty
wieloma legendami. Niedaleko grodu znajduje się przez mróz ukształtowana Výrova
skála (Skała Puchacza).
Zamki
Blansko
Uroczy zamek renesansowy, będący dominantą miasta Blanska (zob. rys.).
Przebywało w nim wiele ważnych osobistości, jak np. lekarz i archeolog Jindřich
Wankel oraz pisarz austriacki Ferdinand von Saar. Najważniejszą osobistością
związaną z zamkiem blanenskim jest Karolina Meineke, małżonka przyszłego króla
angielskiego Viléma IV., bohaterka dawnej historii nieszczęśliwej miłości. W
parku zamkowym za starymi drzewami są rozmieszczone posągi z żeliwa
artystycznego inspirowane przede wszystkim epoką antyczną i renesansu. Obecnie
zamek jest siedzibą Muzeum Miejskiego, którego ekspozycje odzwierciedlają
tradycje produkcji żelaza oraz produkcji żeliwa artystycznego w Blansku. Państwa
zainteresują na pewno też historyczne wnętrza zamku oraz dokumentacja związana z
historią badań Morawskiego Krasu.
Rájec nad Svitavą
Najokazalszy obiekt wczesnego klasycyzmu na Morawach z wyjątkowymi
elementami w stylu architektury francuskiej. Państwo możecie tu zobaczyć bogate
zbiory przedmiotów z kryształu, porcelany chińskiej oraz miedziorytów. Bardzo
cenna i bogata jest biblioteka empirowa licząca dziesiątki tysięcy tomów a także
niezwykła galeria obrazów. Zamek Rájecki jest miejscem wielu międzynarodowych
festiwalów muzycznych trzynastu miast Concentus Moraviae (czerwiec).
Świątynie i kościoły
Blansko
Pierwotnie romański, obecnie kościół barokowy św. Marcina. Na uwagę
Państwa zasługuje szczególnie droga krzyżowa z końca 19 wieku oraz kopia
Ukrzyżowanego (pierwotnego dzieła artysty rzeźbiarza Myslbeka). Cennym zabytkiem
sztuki ludwisarskiej jest historyczny dzwon w wieży kościoła, który jest jednym
z najstarszych dzwonów na Morawach. Blisko kościoła (w miejscu pierwotnego
cmentarza) umieszczono płytę pamiątkową przypominającą Karolinę Meineke.
Osobliwością miasta Blanska jest drewniany kościółek pod wezwaniem św. Paraskivy
z połowy 17 wieku (zob. rys.). Pierwotnie zbudowany w Nižním Selišti na
Zakarpackiej Ukrainie. Tytularna ikona świętej oraz niektóre inne ikony z
pierwotnego wyposażenia kościółka zostały zachowane jako dowód ukraińskiej
sztuki ludowej. Kościółek prezentuje tzw. „łemkowski“ typ kościółków rusinskich
z wpływami gotyki zachodnioeuropejskiej. Jest to najstarszy kościółek tego typu
na całym obszarze Republiki Czeskiej.
Křtiny
Mariacki kościół barokowy pod wezwaniem P. Maryi, często nazywany „perłą
Moraw Południowych, został postawiony według projektu Jana Blažeje Santiniho.
Kościół jest jego największą budową postawioną na planie greckiego krzyża.
Znanym miejscem odpustowym kościół stał się dzięki cudownej figurce Madonny.
Sloup
Późnogotycki kościół P. Maryi Siedmiobolesnej z 18 wieku według projektu
i wykonania M. A. Canevala. Ołtarz z czarnego marmuru z gotycką rzeźbą Piety.
Pod żeliwnymi nagrobkami tutejszego cmentarza odpoczywają przedstawiciele rodu
szlacheckiego Salmów.
Jedovnice
Pierwotnie wczesnobarokowy kościół św. Piotra i Pawła. Nowoczesna
rekonstrukcja głównego ołtarza, wykonana według projektów wybitnych artystów J.
Koblasy i M. Medka, jest wyjątkowa w całej Europie.
Adamov
Nowogotycki kościół św. Barbary. We wewnątrz tej ceglanej budowy
niezwykle wyróżnia się cenny tzw. Světelský Ołtarz (zob. rys.), pochodzący z
kościoła opactwa cystersów w austriackiej miejscowości Světlé (Zwettl). To
późnogotyckie dzieło rzeźbiarskie jest w pewnym sensie artystycznym unikatem.
Senetářov
Nowoczesny kościół św. Józefa z 20 wieku według projektu L. Kolka. Swoim
kształtem przypomina łódź jako obraz kościoła, który zbiera wierzących na
drogach życia i prowadzi ich ku najwyższemu dobru – Bogu.
Wyprawa za wiatrakami i wytopem żelaza
Rudice – Větrný mlýn (wiatrak)
Wiatrak typu holenderskiego (zob. rys.) jest przebudowany na stałą
ekspozycję historii miejscowości, mineralogii, speleologii, produkcji żelaza,
hutnictwa i górnictwa. W areale młyna jest dostępny tzw. geopark.
Ostrov u Macochy – wiatrak murowany
Murowany wiatrak typu holenderskiego.
Petrovice – wiatrak murowany
Przebudowany wiatrak typu holenderskiego, należy do najstarszych zachowanych
wiatraków w tym regionie (dostępny po uzgodnieniu).
Šošůvka – wiatrak murowany
Murowany wiatrak typu holenderskiego, dziś tylko okrągłe fundamenty.
Josefov – Františčina huť (Huta Franciszki)
Pierwotnie wielki piec, zbudowany w 1748 roku, zaliczany do typu tzw.
pieców belgijskich. Obecnie jest najstarszym dochowanym piecem w Europie
Środkowej. Cały areał z okolicznymi budowami został ogłoszony Rezerwatem
Technicznym w RC. W budynku administracyjnym możecie Państwo zwiedzić ekspozycję
produkcji żelaza Muzeum Technicznego w Brnie.
Blansko – huty żelaza Klamovka, Paulinka, Mariánská
Černá Hora – Panský pivovar (Browar Szlachecki)
Został założony około 1530 roku. Obecnie produkuje piwo o wyśmienitej
jakości. (Istnieje możliwość zwiedzania).
Pomniki
Olomučany – Pomnik Karla Hynka Máchy
Należy do zabytków leżących na obszarze tzw. Lesnického slavína (obszar
leśny poświęcony zasłużonym osobistościom). Został zbudowany dla uczczenia
pamięci autora „Máje“. Ściany pomniku zdobią urywki z wymienionego dzieła oraz
przesłanie poety.
Pomnik Křenka
Pomnik na trasie ścieżki nauczającej Macocha w pobliżu najwyższego
miejsca Chobotu. Niesie nazwisko znanego turysty i propagatora Morawskiego
Krasu, który zginął w Oświęcimiu.
Pomnik Hradské cesty
Interesujący monument ze słonecznym zegarem, cytatami I.S. Turgeněva i A.
France, znajdujący się przy drodze z Olomučan do Nový hrad (Nowego Grodu).